4 Mart 2009 Çarşamba

ÇOCUKLARDA YÜKSEK ATEŞ VE KORKULU RÜYA ! 16/12/07

Sevgili dostlar, son zamanlarda kendi derdim bir yana çocuklarımın sık sık ateşlenmesi ve oğlumun (9 yaşında) bu ateşlenmelerden biri esnasında gördüğü korkulu bir rüyadan etkilenmesi olayı fazlasıyla canımı sıkmakta. Son birkaç haftadır belirli aralıklarla gece ateşinin yükselmesi ve bunun sonucunda o gördüğü kötü rüyanın da etkisiyle uyumak istememesinden, ağlamasından dolayı gecenin 2:30 - 3:00 lerinde yatar olduk. Tabii bu da tüm dengemizi bozdu. Doktor kontrolleri de "ani hava değişimine bağlı vücut direncinin düşmesi, salgın" sonuçlarından öteye gidemeyince çareyi ateş düşürücülerde aramaya başladık. Hadi bunu bir şekilde atlattıyoruz ama bu gördüğü "üzerinden atlayan cadı" içerikli rüyaya bağlı olarak odasında yatmak istememesi olayını nasıl çözeceğim bilmiyorum. Aklıma gelen ilk şey artık imkanlarımız dahilinde bulunan "İnternetten araştırma" olayına giriştim ve tabii sizlerle de paylaşmadan edemedim.
Böyle bir olayı hiçbir arkadaşımın yaşamaması dileklerimle buyrun yazıyı okuyunuz;


Önce YÜKSEK ATEŞ;

ATEŞ NEDİR?

Vücut ısısının normalin üzerine çıkması ateş olarak tanımlanır. Normal vücut ısısına ait sınırları belirlemek zordur. Genel olarak makattan ölçülen normal vücut ısısı 36.1 - 37.8 Cº olarak kabul edilir. Çocuklarda vücut ısısı, erişkinlerden daha yüksektir ve ateşin gün içinde belli bir ritmi vardır. Akşam üstü saatlerinde, makattan ölçülen ateş, 38.5 dereceye kadar çıkabilmektedir. Çocuklarda en yüksek vücut ısısı saat 17-19 arasında,en düşük ısı ise saat 24- 06 arasında olmaktadır. Gün içinde 1.1 dereceye kadar değişiklik olabilir.Yaşlar büyüdükçe vücut ısıları erişkin düzeylere doğru düşer. Vücut ısısı ağızdan, makattan, koltuk altıya da kulaktan ölçülebilir. Koltuk altı ısısı, gerçek vücut ısısından biraz daha düşüktür. Çocuklarda, ağızdan ölçüm gerçek vücut ısısını yansıtır ancak sıcak veya soğuk gıda yemiş olmasından ya da solunum hızından etkilendiği için pek tercih edilmez.Makattan alınan ölçüm de ağızdan alınandan 1 Fº, koltuk altı ısı dan ise 2.5 Fº daha yüksektir. Küçük çocuklarda ateş, makattan ölçülmelidir.

Neden ateşimiz çıkar?
Kimi bakteri ya da virüslerin salgıladığı maddeler ya da kendileri, vücudumuzu uyararak endojenpirojen dediğimiz maddelerin artışına yol açar.Bu pirojenler de beyinde hipotalamusta etki ederek önceden ayarlanmış termostat derecesini yükseltirler.Buda ateşe neden olur.

Ateşin yükselmesi vücutta nelere yol açar?
Ateşin yükselmesi sırasında titreme,perifer damarlardaki geçici daralmaya bağlı olarak eller ve ayaklarda soğuma gibi belirtiler ortaya çıkar. 37 derecenin üzerindeki her 1 derecelik artışta metabolizma hızı %10-12 artar.Buna bağlı olarak kalp atışları hızlanır, sıvı ve kalori ihtiyacı artar.Tüm bunlar da kalp ve solunum sistemine ek yük getirir. 6 ay-6 yaş arası çocuklarda ateşli havaleye yol açabilmekte; ayrıca çocuklarda huzursuzluk, sayıklama,halüsinasyon gibi etkiler yapabilmektedir.

Ateşle nasıl mücadele edebiliriz?
İlaçlar Soğuk uygulama.İlaçlar: Etki mekanizmaları benzer olan parasetamol, ibuprofen, salisilat gibi ilaçlar, yukarda söz ettiğimiz endojenpirojenlerin hipotalamustaki etkilerini önlerler.Böylece termostat derecesini normale döndürürler. En yaygın kullanılan ilaç parasetamol dür. Yan etkileri oldukça az ve güvenilir bir ilaçtır.Dozu ise 4-6 saatte bir kilogram başına 10-15 mg.dır. Günlük doz kilogram başına 60 mg.ı geçmemelidir.Piyasada çeşitli firmaların çıkardığı, çok sayıda parasetamol vardır: Calpol, Tylol,Termalgine, Paranox, Paracetamol,Tamol, Vermidon, Minoset v.b. Burada önemli olan ilacın içindeki parasetamolün kaç miligram olduğudur.Genelde 1 ölçeği 120 mg.dır. Ancak Minoset şurupta 150 mg; Vermidon şurupta ise 160 mg.dır. Bu nedenle ilacın kaç miligram olduğunu mutlaka okuyunuz.Çocuğa vereceğimiz ilaç miktarı = çocuğun kilosu x 10. Bu doz her 4-6 saatte verebileceğimiz parasetamol dozudur. Örneğin, 10 kilogram olan bir çocuğa 6saatte bir vereceğimiz miktar = 10x 10=100 mg.dır.Şuruptaki ilaç miktarı 120 mg ise 4/5 ölçek ya da enjektörle veriliyorsa 4.1 cc.dir. Bir günde (24 saat boyunca)verebileceğimizden çok parasetamol miktarı ise şöyle hesaplanır: Çocuğun kilosu x 60 mg.
kaynak:mc.metu.edu.tr

Ve KORKULU RÜYA;

Çocuk rüyalardan ya hoşlanır ya da çoğu zaman bildirildiği gibi korku ile güçlü tepkiler sergileyebilir. Rahatsız edici rüyalar çocuk 3, 6 ve 10 yaşında iken en yoğundur. İki yaşındaki çocuğun rüyaları kovalanmak ya da ısırılmak ile ilgili olabilmekte, dört yaşında ise bazı hayvan rüyaları ile iyi ya da kötü insanlarla karşılaşılan rüyalar başlamaktadır. Beş ya da altı yaşlarında öldürme ya da yaralanma ile uçma, arabada olma ve belirgin hayaletlerin olduğu rüyalar vardır. Çocuklukta saldırgan rüyalar oldukça ender görülür, onun yerine çocuğun bağımlılığını yansıtan tehlikede olduğu şeklinde rüyalar görülür. Beş yaşına doğru çocuk o zamana kadar gerçek yaşantılar olduğuna inandığı rüyaların gerçek olmadığını fark etmeye başlar. Yedi yaşına gelinceye kadar çocuklar rüyaların kendileri tarafından yaratıldığını bilirler. Üç ile altıncı yaşlar arasındaki çocukların, anne babaları ile bağlantılarını sürdürebilmek, odalarını daha gerçekçi ve daha az korkutucu bir şekilde görebilmek için yatak odalarının kapısını ya da ışığını açmak istemeleri doğaldır. Zaman zaman çocuklar rüyalardan kaçmak için yatmağa gitmeyi reddedebilirler. Uykuya dalma güçlükleri genellikle rüya görmelerle bağlantılıdır. Uyku dünyasında iken gerçek dünyadan kopmamak için güvenliği sağlayan koruyucu yöntemlerin oluşturulduğu alışkanlıklar geliştirilir.
Bebeklik ve çocukluk dönemlerinde uyuma ve uyku ile ilgili sorunların başında yatağa gidip uyuma konusunda direnme gelmektedir. Çocuk ağlar, yatırıldıktan sonra kalkar, anne baba ile uzun çekişmeler yaşar. Bu direnme kimi çocukta yatma korkusuna dönebilmektedir. Çocuk odasının ışığını açmakta, kapıyı aralık tutma, anne baba arasında ya da koltukta uyumaktadır. Uyumadan yatağına geçmez. Sıklıkla sıkıntılı rüyalar sonrasında ortaya çıkar. Çocukların uyku için yatağa gitmeden önce geliştirdikleri kendilerine özel yatma törenleri olabilmektedir. Bu törenler 3-6 yaşları arasında sıktır. Yastık, oyuncak gibi bir eşya olmalıdır. Ayrıca bir bardak su, şeker, aynı masalın anlatılmasını ister. Bunlar her zaman aynı şekilde olmalıdır. İlişkinin kesilecek olması kaygısıyla ortaya çıkan sıkıntının giderilmesine yönelik belirtilerdir.
Bebek ve çocuklarda sorun yaratan ya da tedavi gerektiren uykusuzluk çok nadirdir. İleri yaş çocuğu ve ergende gözlenir. Bu çocukların ya da gençlerin uyku saatlerinin 21:00- 22:00 yerine saat 01:00-02:00 olacak şekilde kaydığı, bu nedenle sabah daha geç kalktıkları görülmektedir. Nedenleri arasında gencin kendi yaşamını kontrol etme çabası, TV seyretme, radyo dinleme ve geç zamanlara kadar okuma gibi erken çocukluk alışkanlıklarının yani yatma törenlerini sürdürmeleri nedeniyle ortaya çıkabilmektedir.

Sıkıntılı düşler
Çocukların % 30'unda olur. İkinci yaştan sonra görülür. Çocuk uyanır, ağlar, bağırır, yardım ister. Sıklıkla sabah hatırlanır. Sıkıntılı düşler genellikle uyku başında görülür, güzel rüyalar ise genellikle sabaha karşıdır. Özellikle çocuğun yaşantısında yoğun sıkıntılı bir olay varsa sıradan bir durumdur, ayrıca ruhsal aygıtın yapılanmasının bir göstergesidir. 4-5 yaşından sonra şiddeti giderek azalır. Çocuk uyanır, endişelidir. Anne babasının yatağına gider ve uyumaya devam eder.

Uyku sorununu sadece yetişkinler değil çocuklar da yaşıyor. Psikolog Filiz Yakmaz konuya ilişkin ebeveynlere şu önerilerde bulundu: "Çocuğunuz uykuya dalmadan önce sessiz bir dönem geçirmesini sağlayın. Kabusların çocuk tarafından gerçek sanıldığını aklınızdan çıkarmayın. Çocuğunuzun yanına olabildiğince çabuk gidin. Rüyasında neler gördüğünü anlatmasını isteyin. Çocuğunuz ağlayabilir, korkulu olabilir fakat sizin yanında olduğunuzun farkındadır. Ona, yanında olduğunuz ve hiçbir şeyin ona zarar vermesine izin vermeyeceğiniz konusunda güven verin. Eğer çok korkmuşsa onu rahatlatın ve sakinleştirin. Sakinleştikten sonra tekrar uyuması için onu cesaretlendirin. Kendini güvende hissetmesi için küçük bir ışık yakmasına izin verin."

Hiç yorum yok: